Demans tanısı sonrası yaşam süresini etkileyen faktörler !

Demans tanısı almış bir kişinin yaşam süresi, onun ve ailesinin gelecekteki kararlarını etkileyen önemli bir faktördür. Bu nedenle, demans tanısı alan bireylerin ne kadar süre daha yaşayacağı hakkında kesin bilgiler edinmek, hayati bir öneme sahiptir.

Araştırmacılar, demans tanısı konan bireyler için yaşam süresi hakkında kapsamlı bir analiz yaparak, hastalar, aileler ve sağlık otoriteleri için daha kişiselleştirilmiş bir prognoz sunmuşlardır. Bu araştırma, 1984 ile 2024 yılları arasında yapılmış 261 farklı çalışmadan elde edilen verileri incelemiştir. Toplamda 5.5 milyon kişiyi kapsayan bu çalışmalara ait veriler, Avrupa, Asya, Kuzey ve Güney Amerika ile Okyanusya’daki çeşitli ülkelerden toplanmıştır.

Yapılan bu incelemeye göre, demans tanısı sonrası yaşam süresi, pek çok farklı faktöre bağlı olarak değişmektedir. Tanı almış bireylerin yaşadığı coğrafi bölge, cinsiyetleri, tanı aldıkları yaş ve demansın türü gibi etmenler, bu sürecin ne kadar süreceğini etkileyen başlıca faktörlerdir.

Araştırmanın bulgularına göre, demans tanısı sonrası yaşam süresi erkeklerde 80’lerinin ortasında tanı alındığında ortalama 2.2 yıl, 60 yaşlarında tanı alındığında ise kadınlarda 8.9 yıl olarak belirlenmiştir. Bu geniş yaşam süresi farkı, özellikle hayat planlaması ve gelecekteki bakım kararlarını doğrudan etkileyebilecek bir durumdur.

Araştırmacılar, demans tanısı sonrası yaşam süresinin, bireylerin kişisel ve klinik özelliklerine bağlı olarak büyük farklılıklar gösterebileceğini belirtmiştir. Bu durum, daha kişiselleştirilmiş prognoz bilgisi ve bakım planlaması sağlanması açısından büyük bir potansiyel sunmaktadır.

Demans tanısının, yaşa bağlı olarak yaşam süresini kısalttığı da bir diğer önemli bulgudur. Örneğin, 85 yaşında birine demans tanısı konduğunda yaşam süresi ortalama iki yıl azalırken, 80 yaşında bu süre üç ila dört yıl arasında azalmaktadır. 65 yaşında tanı alan bir bireyin ise yaşam süresi 13 yıl kadar kısalabilmektedir.

Araştırmada ayrıca, yaşam süresinin Asya nüfuslarında ve Alzheimer hastalığına bağlı demans vakalarında genellikle daha uzun olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, çalışma döneminde yaşam süresi istatistiklerinde anlamlı bir değişiklik olmadığı görülmüştür.

Ekip, demans tanısı sonrası kişilerin bakımevine kabul edilme sürelerini de incelemiş, ancak burada elde edilen verilerin daha tutarsız olduğunu ve bu bulguların daha dikkatli değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Ortalama olarak, demans tanısı konan kişilerin üçte birinin üç yıl içinde bir bakımevine kabul edildiği belirlenmiştir.

Demans tanısı sonrası hayatta kalma süresiyle paralel olarak, bakımevine kabul edilme süresi daha genç yaşlarda ve Alzheimer dışındaki demans türlerinde daha kısa olmuştur. Ancak bu konuda yapılan çıkarımların, bazı verilerin eksik ve metodolojik sorunların olması nedeniyle sınırlı olduğu ifade edilmiştir.

Dünyada her yıl yaklaşık 10 milyon kişiye demans tanısı konduğundan, demans tanısı almış bireylere ve ailelerine doğru bilgi ve yeterli bakım sunmak oldukça önemlidir. Araştırmacılar, son on yıl içinde böyle kapsamlı bir inceleme yapılmadığını ve bu nedenle yeni bir güncelleme yapılmasının gerekli olduğunu vurgulamaktadır.

Gelecekteki çalışmalarda, kişisel faktörler, sosyal etmenler, hastalığın evresi ve diğer sağlık sorunları gibi unsurların göz önünde bulundurularak, demans tanısı alan bireyler için daha ayrıntılı ve doğru prognozlar yapılması gerektiği ifade edilmiştir.