Bilim İnsanları, Oregon Açıklarındaki Sualtı Volkanının Bu Yıl Patlayacağını Tahmin Ediyor !

Oregon açıklarında bulunan Axial Seamount adlı su altı volkanının, bilim insanlarının tahminlerine göre bu yıl patlaması bekleniyor. Volkanın aktif durumu uzun süredir izleniyor ve 2015 yılından bu yana patlamaya hazırlandığı belirtiliyor. Ancak volkanın ne zaman harekete geçeceği henüz kesinleşmiş değil.

Axial Seamount, Pasifik Okyanusu’nun kuzeydoğusunda, Oregon kıyılarının yaklaşık 483 kilometre batısında, Juan de Fuca sırtında yer alıyor. Bu bölge, dünyadaki en aktif su altı volkanlarından biri olarak biliniyor. Bilim insanları, 1970’li yıllardan beri bu volkanı inceliyor ve volkanın bugüne kadar 1998, 2011 ve 2015 yıllarında üç kez patladığını kaydetmiş durumda.

Şişme ve Depremler Patlamanın Habercisi

Bir volkanın patlamasını tahmin edebilmek için yüzeyin altında biriken magmanın volkanın yapısında oluşturduğu şişmenin boyutu büyük önem taşıyor. Axial Seamount’un bu şişme durumu, ABD Ulusal Bilim Vakfı tarafından finanse edilen ve deniz altına yerleştirilen sensörler aracılığıyla düzenli olarak izleniyor. Bu sistem, volkanın hem şişme oranını hem de sismik hareketlerini takip ediyor.

Son verilere göre, Axial Seamount’un şişme oranı 2023 yılının Ekim ayından itibaren hızlanmaya başladı ve 2024 yılı Haziran ayına gelindiğinde yıllık yaklaşık 25 santimetreye ulaştı. Bununla birlikte, volkanın sismik aktivitesi de hızla arttı ve günde yüzlerce deprem kaydedildi. Temmuz 2024’te bilim insanları, volkanın artık patlamaya hazır olduğunu ve bu durumun 2025 yılının sonuna kadar herhangi bir zaman gerçekleşebileceğini duyurdu.

Ekim 2024’te yapılan güncellemede, volkanın şişme oranının son altı ayda sabit kaldığı ve sismik aktivitelerde bir miktar azalma olduğu açıklandı. Ancak bu sakinlik, bilim insanlarına göre sonsuza dek sürmeyecek. 2025 yılına girmiş olmamızla birlikte, volkanın bu yıl içinde patlayabileceği tahmin ediliyor.

2015 Yılındaki Patlamaya Benzerlikler Var

Axial Seamount’un şişme oranı, 2015 yılındaki patlama öncesindeki seviyesinin %95’ine ulaşmış durumda. Bu durum, volkanın yakında harekete geçebileceğine dair önemli bir gösterge olarak değerlendiriliyor. Eğer 2015’teki patlama bir referans noktası olarak alınırsa, yeni bir patlama sırasında binlerce depremin meydana gelebileceği ve deniz tabanında yaklaşık 2,4 metre kadar bir çöküş yaşanabileceği öngörülüyor.

Deniz tabanı çöküşü, magmanın volkanın şişmiş yapısından dışarı çıkıp okyanusa yayılmasıyla gerçekleşiyor. Magmanın püskürtülmesi tamamlandıktan sonra volkan tekrar dolmaya başlıyor ve bu doğal döngü yeniden başlıyor.

Su Altı Volkanları ve Olası Tehlikeler

Su altı volkanlarının oluşturduğu riskler, karadaki volkanlara göre genellikle daha az olsa da tamamen zararsız oldukları söylenemez. Örneğin, 2022 yılında Güney Pasifik’te meydana gelen Hunga-Tonga-Hunga-Ha’apai volkanının patlaması, Tonga’nın büyük bir kısmını külle kapladı, toplu tahliyelere neden oldu ve hem can kayıplarına hem de milyonlarca dolarlık zarara yol açtı.

Axial Seamount’un patlamasının karada bir etki yaratması beklenmiyor. 2015 yılındaki patlama da benzer şekilde herhangi bir kara etkisi oluşturmadı. Ancak bilim insanları, doğa olaylarının öngörülemez olduğunu vurguluyor ve gözlemlerin yakından takip edilmesi gerektiğini belirtiyor.

Gözler Axial Seamount’ta

Axial Seamount’un şişme oranı ve sismik hareketleri, bilim dünyasının dikkatle izlediği bir konu olmaya devam ediyor. Eğer volkan tahmin edildiği gibi bu yıl patlarsa, su altındaki bu doğal olayın nasıl bir etkisi olacağını zaman gösterecek.