Plastiklerin Otizm Üzerindeki Etkisi: Yeni Araştırma Ne Gösteriyor?

Son dönemde yapılan bir araştırma, plastiklerin otizm gelişimindeki olası rolü hakkında büyük yankı uyandırdı. Özellikle sert plastiklerde bulunan bisfenol A (BPA) maddesine anne karnında maruz kalmanın, erkek çocuklarda otizm riskini artırabileceği iddiası gündemde.

Bu araştırma, BPA içeren plastiklerin otizme neden olduğunu doğrudan göstermiyor, ancak BPA’nın erkek bebeklerde östrojen seviyelerini etkileyebileceğini ve bunun otizm tanısı alma olasılığını artırabileceğini öne sürüyor.

BPA Nedir ve Neden Önemlidir?

BPA, yıllardır sert plastiklerin yapımında kullanılan bir bileşendir. Günlük hayatımızda yiyecek ve içecek kaplarında yaygın olarak bulunan BPA’ya maruz kalmak kaçınılmaz hale gelmiştir. BPA’nın vücudumuzda östrojen hormonunu zayıf bir şekilde taklit edebileceği biliniyor, bu da uzun vadede sağlık üzerindeki etkileri konusunda endişelere yol açıyor. Bu nedenle bazı ülkeler, BPA’nın bebek biberonlarında kullanılmasını yasaklamış veya aşamalı olarak kaldırmıştır.

Otizm Nedir ve Ne Sebep Olur?

Otizm, sosyal iletişimde zorluklar ve tekrarlayıcı davranışlarla kendini gösteren bir nörogelişimsel bozukluktur. Otizmli bireyler, günlük yaşamlarını çok farklı şekillerde deneyimleyebilir; bazıları topluma iyi uyum sağlarken, bazıları ise sürekli bakıma ihtiyaç duyabilir. Genetik faktörlerin otizmde büyük bir rol oynadığı biliniyor ve bu duruma 1.000’den fazla genin katkıda bulunduğu düşünülüyor. Ancak otizmin kesin nedeni hâlâ bilinmiyor.

Çevresel faktörlerin de otizm gelişimine katkıda bulunduğu düşünülüyor. Örneğin, bazı nöbet önleyici ilaçlar, çocuklarda otizm riskini artırabileceği için hamile kadınlara reçete edilmiyor. Son araştırma ise anne karnında BPA’ya maruz kalmanın bir risk faktörü olabileceğini inceliyor.

Araştırmanın Bulguları Neler?

Araştırma, Avustralya’da 1.074 çocuk üzerinde yapıldı. Çocukların yaklaşık yarısı erkekti ve 43’üne yedi ila 11 yaşları arasında otizm tanısı kondu. Hamileliklerinin son dönemlerinde 847 annenin idrar örnekleri alınarak BPA seviyeleri ölçüldü. Yüksek BPA seviyelerine sahip annelerin erkek çocuklarında otizm riskinin daha yüksek olduğu tespit edildi.

Ayrıca, fareler üzerinde yapılan deneylerde, anne karnında BPA’ya maruz kalan farelerde tekrarlayıcı davranışlarda artış ve sosyal etkileşimlerde azalma gözlendi. Araştırmacılar, BPA’nın beyin gelişimini etkileyebileceğini ve östrojen seviyelerini değiştirebileceğini öne sürüyorlar.

Sonuç Olarak Ne Anlamalıyız?

Bu araştırma, BPA maruziyeti ile otizm arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor, ancak bu durumun otizme doğrudan neden olduğunu söylemek için yeterli değil. Otizmin gelişiminde genetik faktörler de dahil olmak üzere birçok etkenin rol oynadığı düşünülüyor. BPA’nın etkilerini daha iyi anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Ancak, bu çalışma, belirli genetik yatkınlıklara sahip bebeklerin BPA’ya karşı daha duyarlı olabileceğini ve bu durumun otizm riskini artırabileceğini işaret ediyor.

Otizmin nedenleri konusunda halen net bir bilgiye sahip değiliz ve bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.