Paylaş
Şeker Hiperaktiviteye Neden Olur Mu? Bilim Ne Diyor?
Bir çocuğun doğum günü partisi düşünün: Etrafta koşturan çocuklar, yarı yenmiş cupcake’ler ve şekerler… Bu enerji patlamasının suçlusu şeker mi?
Şeker ve Hiperaktivite
Şekerli yiyecekler ve içeceklerin hiperaktiviteye neden olduğu inancı yıllardır sürüyor. Ancak, günümüzde yapılan bilimsel araştırmalar bu iddiayı desteklemiyor.
Dengeli Beslenmenin Önemi
Çocukluk döneminde dengeli beslenme kritiktir. Araştırmalar, yüksek şekerli “abur cubur” diyetlerin beyin fonksiyonlarına olumsuz etkileri olduğunu göstermektedir. Nörogörüntüleme çalışmaları, işlenmiş atıştırmalıklar tüketen çocukların beyinlerinin, özellikle frontal kortekslerinin, sağlıklı beslenen çocuklara göre daha küçük olduğunu ortaya koymuştur. Ancak, şekerin çocukları hiperaktif yaptığına dair kanıt yoktur.
Hiperaktivite ve Feingold Diyeti
Hiperaktivitenin kökeni, 1970’ler ve 1980’lerde yapılan birkaç çalışmaya dayanır. Bu çalışmalar, şeker ve yapay katkı maddelerinin hiperaktiviteye neden olduğunu iddia eden Feingold Diyeti’ne odaklanmıştı. Ancak, bu çalışmaların yöntemleri kusurluydu ve sonuçları kesin değildi.
Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
Günümüzde yapılan kapsamlı araştırmalar, şekerin çocuklarda hiperaktiviteye neden olmadığını göstermektedir. Çeşitli plasebo kontrollü çalışmalarda, şekerin çocukların davranışları veya dikkat süreleri üzerinde önemli bir etkisi olmadığı bulunmuştur.
Dopamin ve Hiperaktivite
Şeker ve hiperaktivite arasındaki bağlantı belirsiz olsa da, dopamin ve artan aktivite arasında kanıtlanmış bir bağlantı vardır. Beyin, ödül beklentisiyle dopamin salgılar ve bu da hareketi canlandırır. Ancak, bu dopamin salınımı, psikostimülan ilaçlarla karşılaştırıldığında çok daha azdır.
Diyet, davranış ve toplumsal inançlar arasındaki karmaşık etkileşim devam ediyor. Şekerin çocuğunuzun davranışını değiştireceğini düşünmek, gördüklerinizi nasıl yorumladığınızı etkileyebilir. Bir çalışmada, ebeveynlere çocuklarının şekerli veya şekersiz içecek aldığı söylendiğinde, şekerli içecek aldığını düşünen ebeveynler, çocuklarının hiperaktif olduğunu düşündüler. Aslında şekersiz içecek almışlardı.
Sağlıklı Beslenme Alışkanlıkları
Şekerin kendisi çocukları hiperaktif yapmaz, ancak zihinsel ve fiziksel sağlıklarını etkileyebilir. Şekeri tamamen yasaklamak yerine, ölçülü tüketimi ve dengeli beslenmeyi teşvik etmeliyiz. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), serbest şeker tüketiminin enerji alımının %10’undan az olmasını ve daha fazla sağlık yararı için %5’e düşürülmesini önermektedir.
Şeker geçici bir enerji artışı sağlayabilir, ancak çocukları hiperaktif yapmaz. Çocuklara sağlıklı yeme alışkanlıklarını öğretmek ve yiyeceklerle pozitif bir ilişki geliştirmelerini sağlamak önemlidir. Şekerli yiyecekler ödül olarak görülmemeli, bunun yerine çıkartmalar, oyuncaklar veya eğlenceli aktiviteler teşvik edilmelidir.
Ne düşünüyorsunuz?
Fikrini bilmek güzel. Yorum bırakın.