Uyku İle Tip 2 Diyabet Riski Arasında Bir Bağlantı Belirlendi !

Son zamanlarda yapılan bir araştırma, uyku süresi ile tip 2 diyabet riski arasındaki karmaşık ilişkiyi gözler önüne serdi. Bu geniş çaplı çalışma, sağlık ve tıbbi araştırmalar için dünya çapında bir kaynak olan UK Biobank veri tabanını kullanarak, 247.867 yetişkinin on yıldan uzun bir süre boyunca sağlık durumlarını izledi.

Araştırmacılar, uyku süresinin tip 2 diyabet riski üzerindeki etkilerini ve sağlıklı bir diyetin, yetersiz uyku süresinin olası zararlarını azaltıp azaltmadığını inceledi. Katılımcılardan, bir gün içinde ortalama ne kadar uyudukları soruldu ve yedi ila sekiz saat uyku, normal olarak kabul edildi. Araştırma, uyku süresini hafif (altı saat), orta (beş saat) ve aşırı (üç ila dört saat) olmak üzere üç kategoriye ayırdı. Bu uyku verileri, katılımcıların diyet bilgileriyle birlikte değerlendirildi.

Çalışma süresince katılımcıların %3.2’si tip 2 diyabet teşhisi aldı. Bulgular, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının genel olarak diyabet riskini azalttığını gösterse de, sağlıklı beslenen ancak günde altı saatten az uyuyan bireylerin, normal uyku süresine sahip olanlara göre diyabet riskinin arttığını ortaya koydu. Özellikle, beş saat uyuyanların riski %16, üç ila dört saat uyuyanların riski ise %41 oranında artış gösterdi.

Çalışmanın kısıtlamalarından biri, sağlıklı diyetin tanımının, bir kişinin günde veya haftada ne kadar meyve, sebze, kırmızı et ve balık tükettiğine dayanmasıydı. Bu, zaman kısıtlamalı yeme veya Akdeniz diyeti gibi diğer diyet modellerinin, az uyuyanlar arasında diyabet riskini nasıl etkileyebileceğini dikkate almamaktadır.

Ayrıca, katılımcıların uyku ve diyet bilgileri yalnızca çalışmaya başlarken toplandığı için, bu bilgiler çalışma süresince değişmiş olabilir. Araştırmacılar, bu tür sınırlamaların farkında olduklarını belirtmişlerdir.

Peki, neden az uyumak diyabet riskini artırır? Tip 2 diyabette, vücut zamanla insülin hormonunun etkilerine karşı direnç geliştirir ve yeterli insülin üretme kapasitesini kaybeder. Önceki araştırmalar, uyku yoksunluğu çeken bireylerde inflamatuar işaretçilerin ve serbest yağ asitlerinin arttığını, bu durumun da insülin hassasiyetini bozarak insülin direncine yol açtığını göstermiştir. Bu, vücudun kan şekerini düzenlemekte zorlanmasına neden olur.

Ayrıca, yeterince uyumayan veya düzensiz uyku düzenine sahip kişiler, vücudun doğal ritmi olan sirkadiyen ritmi bozulur. Bu durum, kortizol, glukagon ve büyüme hormonları gibi, vücudun enerji ihtiyaçlarını karşılamak için gün boyunca salgılanan hormonların dengesini bozar ve kan şekeri seviyelerini düzenleme yeteneğini azaltabilir.

Bu faktörler, altı saatten az uyuyan kişilerde gözlenen artmış tip 2 diyabet riskine katkıda bulunabilir. Önceki araştırmalar, uyku süresi ile tip 2 diyabet riski arasında U şeklinde bir ilişki olduğunu göstermiştir: Günlük yedi ila sekiz saat uyku en düşük riskle ilişkilendirilirken, yedi saatten az veya sekiz saatten fazla uyku riski artırabilir.

Bu nedenle, yeterli uyku, sağlıklı bir yaşam tarzının önemli bir parçasıdır ve tip 2 diyabet riskini azaltabilir. Araştırma, sağlıklı bir diyetin, uyku eksikliğinin olası zararlarını tamamen dengeleyemeyebileceğini öne sürse de, sağlıklı beslenmenin genel sağlık üzerindeki faydaları göz ardı edilemez. Araştırma yazarları, her zaman yeterli uyku almanın mümkün olmayabileceğini kabul ederek, gün içinde yapılan yüksek yoğunluklu aralıklı egzersizin, kısa uyku süresinin potansiyel etkilerini bir ölçüde dengeleyebileceğini öneriyorlar.