Paylaş
Gezeravcı’nın Uzayda Gerçekleştireceği Keşif Deneyleri:
9 Ocak günü 00:49’da fırlatılan Falcon 9 roketiyle uzaya çıkan Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, şu anda Uluslararası Uzay İstasyonu’na doğru ilerliyor. İstasyona vardığında, toplamda 13 farklı deney gerçekleştirecek olan Gezeravcı’nın deneylerinin detayları büyük bir merak konusu haline geldi.
Bu deneyler için öncelikle çeşitli akademisyenlerin ve araştırma görevlilerinin teklifleri bir çağrı ile toplandı. Türkiye Uzay Ajansı ve TÜBİTAK Uzay uzmanları tarafından yapılan değerlendirmelerde bilimsel katkı, değer, maliyet, takvim, yapılabilirlik ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nun altyapısına uygunluk gibi kriterler gözetildi. Tüm bu kriterlere uyan deneylerden 13 tanesi seçildi. İşte Gezeravcı’nın gerçekleştireceği deneyler ve bu deneylerin detayları:
UzMAn
“UzMAn” deneyi kapsamında, uzay görevleri için mikroalgal yaşam destek üniteleri üzerine gerçekleştirilecek araştırmada, zorlu uzay koşullarına adapte olabilen mikroalg türlerinin yerçekimsiz ortamda nasıl büyüdüğü ve dayanıklılıkları üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde incelenecek. Bu çalışma, mikroalg türlerinin metabolik değişiklikleri ve özellikle CO2 yakalama ile O2 üretme yetenekleri üzerinde odaklanarak, uzay görevleri için etkili bir yaşam destek sistemi geliştirmeyi amaçlamaktadır.
EXTREMOPHYTE
“EXTREMOPHYTE” adlı deneyde, ekstrem halofit olan Schrenkiella Parvula bitkisinin tuz stresine verdiği yanıtların uzay ortamında araştırılması planlanmaktadır. Bu araştırma kapsamında A. thaliana ve S. parvula (Tuz Gölü’nde yetişen endemik bir bitki) bitkilerinin, yüksek tuzluluğa karşı gösterdiği tolerans ile mikro yerçekimi arasındaki etkileşim detaylı bir şekilde incelenecektir. Bu bitkilerin özel yetenekleri, potansiyel olarak Dünya dışındaki üslerde, özellikle tuz ve metal içeriği yüksek Ay ve Mars toprağı gibi toprakların iyileştirilmesi için kullanılabilir. Ayrıca, astronotların çeşitli atıkları arıtmak için de bu bitkilerin yeteneklerinden faydalanılması düşünülmektedir.
MESSAGE
“MESSAGE” (Microgravity Associated Genetics Science Mission/Mikroyerçekim İlişkili Genetik Bilim Misyonu) deneyi, yerçekimsiz ortamın etkilediği ve henüz işlevi keşfedilmemiş genlerin tespiti yanı sıra, bağışıklık hücrelerinden hangilerinin de doğrudan uzay ortamından etkilendiğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu deney, mikroyerçekim koşullarında ortaya çıkan genetik değişiklikleri anlamak ve bağışıklık sistemini etkileyen faktörleri belirleyerek gelecekteki uzay görevlerinde sağlık ve güvenlik önlemlerini geliştirmeyi hedeflemektedir.
ALGALSPACE
“ALGALSPACE” deneyi, uzay koşullarında Antarktika ve ılıman bölgelerde yetiştirilen mikroalglerin karşılaştırmalı bir çalışmasını hedeflemektedir. Bu deneyde mikroalglerin büyüme verileri, uzay, Antarktika ve ılıman bölgelerde elde edilen verilerle karşılaştırılacak. Ayrıca, bu çalışma kapsamında kutup bölgesinde yetişen alglerin uzay koşullarında kullanımına yönelik bir deney gerçekleştirilecektir. Mikroalgler, CO2’den O2 üretimi, ek gıda sağlama, suyun kalitesini artırma ve yaşam destek sistemlerinde kullanılmak üzere bir dizi önemli görevi yerine getirebilme potansiyeli taşımaktadır. Bu deney, mikroalglerin uzayda ve ekstrem iklim koşullarında nasıl performans gösterdiğini anlamak için önemli bir adım olacaktır.
VOKALKORD
“VOKALKORD” deneyi, uzayda yaşamanın neden olduğu hayati tepkimelerin vokal kord kaynaklı değişimlerle belirlenmesi ve düşük yerçekimli ortamın neden olduğu rahatsızlıkların ses frekansları ile tanımlanması amacını taşımaktadır. Solunum sistemi içerisindeki frekans değişimleri, akıllı saatlerin yapay zeka desteği ile rahatsızlıkların tespiti için kullanılacaktır. Aynı zamanda, bu deneyde düşük yerçekimli ortamın insan sesi üzerindeki etkileri de detaylı bir şekilde incelenecektir. Deney, uzay şartlarında yaşayan bireylerin sağlık durumlarını belirlemek ve yerçekimsiz ortamın vokal kordlar üzerindeki etkilerini anlamak adına önemli bir adımı temsil etmektedir.
OKSİJEN SATURASYONU
“OKSİJEN SATURASYONU” deneyi, solunum sistemi fizyolojisi içinde yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesini hesaplayarak, düşük yer çekiminin neden olduğu rahatsızlıkların tanımlanmasını amaçlamaktadır. Yapay zeka destekli olarak sağlanan hava özellikle mikro yerçekimi koşullarında vücutta oluşan oksijen seviyesi değişimlerini inceleyecek ve bu değişimlerin neden olduğu sorunları belirleyecektir. Bu deney, uzayda solunum sistemi sağlığının izlenmesi ve mikro yerçekiminin bu süreç üzerindeki etkilerinin anlaşılması konusunda önemli bir adımı temsil etmektedir.
Ne düşünüyorsunuz?
Fikrini bilmek güzel. Yorum bırakın.